Dolomit – naturalny magnez dla roślin

Dolomit stosuje się wielu dziedzinach. W czystej postaci wykorzystywany jest jako ruda magnezu. Jako kruszywo to częsty materiał w budownictwie (ogólnym, drogowym czy kolejowym). Jest to też surowiec w przemyśle (ceramicznym, chemicznym a nawet hutniczym). Naszych czytelników zainteresuje oczywiście zastosowanie w ogrodnictwie – jako nawóz wapniowo-magnezowy do odkwaszania i poprawiania struktury gleby. Takie, ogrodowe zastosowanie dolomitu, poruszyliśmy w tym artykule.

Magnez – ważny składnik dla roślin

Magnez pełni ważną funkcję w roślinie: wpływa na jakości plonów. Pomimo tego, jest składnikiem niedocenianym przez rolników i traktowanym marginalnie. Ponadto, większość gleb w Polsce charakteryzuje się niską naturalną zasobnością w magnez. Pogłębianiu się deficytu sprzyja silne zakwaszenie gleb i niska zawartość materii organicznej – ograniczają one sorpcję magnezu i wypłukują go z warstwy ornej w głąb profilu glebowego. Patrząc w ten sposób, w wielu rejonach kraju pojawia się problem z niską zasobnością gleb w ten pierwiastek. Według GUS niemal 70% gleb w Polsce jest zakwaszonych (najwięcej w województwie podkarpackim). A, im gleba lżejsza i bardziej kwaśna, tym szybciej magnez jest wypłukiwany.

Magnez – podobnie jak inne składniki pokarmowe - musi zostać dostarczony roślinie w ilości pokrywającej jej zapotrzebowanie w każdej fazie rozwoju. W warunkach glebowych Polski jest on głównym składnikiem zwiększającym efektywność azotu. Innymi słowy, rośliny dobrze zaopatrzone w magnez, lepiej pobierają azot i budują większy i jakościowy lepszy plon. Zagospodarowanie magnezem należy zatem prowadzić tak, aby rośliny w istotnych fazach wzrostu plonu nie wykazywały jego niedoboru.

Jednym ze sposobów na dostarczanie roślinie odpowiedniej dawki magnezu, w fazie gdy najwięcej go potrzeba (a tym samym w momencie maksymalnego pobierania azotu) jest zastosowanie dolomitu razem z nawozem. Takie wapno dolomitowe zwiększy plony, wzmocni rośliny, poprawi jakość gleby i próchnicy.

Dolomit dla roślin – co to jest?

Dolomit ogrodniczy to nawóz pozyskany poprzez przemiału dolomitu surowego. Inny słowy jest rozdrobnione kruszywo dolomitowe stosowane zazwyczaj w budownictwie. Dolomit dla roślin poprawia dostarczanie niezbędnych dla prawidłowego wzrostu roślin składników, przede wszystkim magnezu i wapnia. Nawóz magnezowo-wapniowy odkwasza glebę i równocześnie uzupełnia ją w potrzebne mikroelementy.

Kiedy stosować wapno dolomitowe?

Dolomit ogrodniczy może być stosowany przez cały rok, gdy tylko mamy do tego warunki na polu. Jednak najlepszym terminem jest okres pożniwny – należy wysiać dolomit na ściernisko i dobrze wymieszać go z glebą.

Wapno dolomitowe to najstarsza skała. Jego działanie będzie widoczne po dłuższym okresie czasu, ale rezultat - długofalowy. Ważną cechą dla dolomitu jest jego rozdrobnienie – im drobniejsza frakcja, tym nawóz wapniowy będzie szybciej wnikał do gleby, a co za tym idzie zwiększy się efektywność odkwaszania.

Dolomit można stosować na wszystkich rodzajach gleb. Szczególnie zalecane jest jednak nawożenie dolomitem na glebach kwaśnych oraz lekkich. Nawóz magnezowo-wapniowy stosowany jest również w uprawach, które potrzebują dużej dawki magnezu.

W środowisku ogrodniczym przyjęło się, że dolomitu nie można przedawkować. Prawdopodobnie plotka ta wynika z niskiej naturalnej zasobności roślin w ten pierwiastek. Z dolomitem nie można jednak przesadzić. Jest to nawóz do roślin jak każdy inny i tak - można go przedawkować.

Najlepszym terminem na zastosowanie dolomitu jest jesień lub koniec lata, okres po skończonej wegetacji przed orką. Dolomit jesienią rozsiewamy na ścierniskach oraz przyoranych polach Można także zastosować dolomit zimą na zmarzniętą glebę lub wiosną, bezpośrednio przed sadzeniem czy siewem roślin.

Dolomit na trawnik

Trawnik do prawidłowego rozwoju potrzebuje podłoża lekko kwaśnego do obojętnego (odczyn ok. 6,0-7,0 pH). Kiedy odczyn pH spada poniżej 6,0, trawa traci ładny wygląd. Jedną z najbardziej widocznych oznak zakwaszenia gleby jest mech. Innym objawem wskazującym na obniżenie pH gleby pod trawnikiem jest słaby jej wzrost oraz jasnozielona, blada barwa trawy oraz większa ilość chwastów.

Wapnowania trawnika to sposób na poprawę parametrów. Wykorzystać do tego można tytułowe kruszywo. Stosowany dolomit na trawnik pomaga usuwać mech, który konkuruje z trawą o wodę i składniki pokarmowe. Co istotne, tego rodzaju nawóz do trawy (i nie tylko) rozkłada się bardzo powoli, dzięki czemu odczyn gleby zmienia się stopniowo, a rośliny nie mają zaburzonego wzrostu i rozwoju.

Podlewanie czy podsypywanie dolomitem – co jest lepsze?

Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Zarówno podlewanie dolomitem jak i podsypywanie jest często spotykaną praktyką w ogrodnictwie.

Jeśli chodzi o podsypywanie dolomitem to sposób używa się zazwyczaj łyżki stołowej dolomitu na litr ziemi – na większych powierzchniach od 2,5 do 5 ton na hektar (w zależności od rodzaju gleby).

Podsypywanie dolomitem pola czy pod uprawę należy przeprowadzić w suchy i bezwietrzny dzień. Nawóz dolomitowy powinien być wymieszany z glebą na głębokość minimum 20 cm. Aby utrzymać prawidłowy odczyn gleby, nawożenie dolomitem warto powtarzać co 2-5 lat.

Natomiast podlewanie dolomitem to nic innego jak kruszywo dolomitowe rozpuszczone w wodzie. Najlepiej rozpuścić go w letniej wodzie, ok. 30 stopni ℃, wsypać do litra wody kilka łyżek dolomitu i porządnie, ale to porządnie wstrząsnąć. Po delikatnym ostudzeniu znowu potrząsamy (skała nie rozpuści się całkowicie w wodzie - utworzy się zawiesina – drobniejsze części dolomitu w takiej postaci, przedostaną się do głębszej warstwy gleby). Woda przedostająca się przez drenaż powinna mieć kolor wlewanej mieszanki – taki jasno-brązowy płyn.

Jakie korzyści niesie dla roślin odpowiednie podsypywanie i podlewanie dolomitem?

Dolomit a dotacja do zakupu wapna

Na koniec ciekawostka dla ogrodników, którzy są też rolnikami :)

O dotacje do zakupu wapna w ramach „Ogólnopolskiego programu regeneracji środowiskowej gleb poprzez ich wapnowanie” można również starać się stosując dolomit. Jest to pomoc de minimis w rolnictwie. Beneficjatami takiego wsparcia pieniężnego mogą być rolnicy posiadający gospodarstwa rolne o powierzchni do 75 ha i pH gleby poniżej lub równe 5,5 pH. Dofinansowanie do zakupu wapna udzielane jest tylko po uzyskaniu odpowiedniej opinii o parametrach gleby (przeprowadzeniu analizy gleby). Wystawia ją właściwa miejscowo Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza. Po przeprowadzonych badaniach rolnik może przystąpić do zabiegów stosując m.in. nawóz dolomitowy.