Borowiki, podgrzybki, kurki czy kanie należą do najpopularniejszych i najchętniej wybieranych specjałów kuchni polskiej. Sezon na grzyby właśnie trwa, dlatego warto już teraz pomyśleć o suszeniu leśnych zbiorów, by móc cieszyć się ich wspaniałym smakiem i bogatym aromatem bez względu na porę roku. Jak należy je właściwie oczyścić i przechowywać? Którą metodę suszenia grzybów wybrać? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań można znaleźć w naszym artykule.
Jakie grzyby nadają się do suszenia?
Suszenie jest jednym z najstarszych i najskuteczniejszych sposobów utrwalania takich produktów jak warzywa, owoce, zioła czy grzyby. Metoda ta polega na odwodnieniu surowców i tym samym przedłużeniu ich trwałości. Aby przygotować zapasy na zimę, warto pamiętać o tym, że nie wszystkie grzyby nadają się do suszenia. Należy wybierać wyłącznie okazy świeże i zdrowe, a odrzucić robaczywe, rozmiękłe czy uszkodzone.
Do suszenia nadają się w szczególności:
- borowiki,
- podgrzybki,
- koźlarze,
- smardze,
- kurki,
- kanie,
- inne gatunki grzybów rurkowych o dużych kapeluszach.
Suszenie grzybów w domu – jak się przygotować?
Aby grzyby zachowały swój bogaty smak i wspaniały aromat, należy pamiętać o tym, aby nie moczyć ich bezpośrednio przed suszeniem. Zebrane okazy wystarczy jedynie dokładnie oczyścić z piasku i resztek ściółki leśnej (mchu czy igliwia) za pomocą wilgotnej ściereczki, nożyka, pędzelka lub miękkiej szczoteczki. Jeżeli zebrane grzyby są tak brudne, że ich płukanie jest niezbędne, należy zrobić to możliwie w jak najkrótszym czasie, aby woda nie wniknęła w głąb ich struktury i nie utrudniała procesu suszenia. Kolejny krok to krojenie grzybów – dzięki temu proces suszenia będzie przebiegał szybciej i da lepsze efekty. O ile trzonki można pokroić na mniejsze kawałki, kapelusze najlepiej suszyć w całości.
W przypadku maślaków, warto pamiętać o tym, aby przed suszeniem dokładnie obrać je ze skórki. Przy borowikach i koźlarzach wystarczy jedynie odkroić trzonki od kapeluszy, zaś pieprzniki czy lejkowce można suszyć w całości. Do suszenia świetnie nadają się również kanie – większe kapelusze można pokroić na plastry o grubości około 0,5 cm, a trzonki przekroić na pół.
Najpopularniejsze metody suszenia grzybów
Istnieje kilka sprawdzonych metod suszenia grzybów. Można wybrać tradycyjny sposób suszenia, np. na słońcu lub nitce bądź bardziej nowoczesny – z użyciem piekarnika lub profesjonalnej suszarki do żywności.
Dobrze wysuszone grzyby są elastyczne i łamią się jedynie pod wpływem mocnego zgniatania. Okazy niedosuszone są trudne do złamania, zaś przesuszone są wyjątkowo kruche i podatne na dotyk.
Grzyby można suszyć między innymi:
- w suszarce do grzybów, warzyw i owoców,
- w piekarniku,
- na nitce,
- na słońcu,
- na kaloryferze.
Suszarka do grzybów
Suszenie w profesjonalnej suszarce do żywności jest świetną metodą konserwacji grzybów, przy jednoczesnym zachowaniu ich naturalnego aromatu i walorów smakowych. Urządzenia tego typu równie dobrze sprawdzają się do suszenia owoców, warzyw, mięs, ziół, a nawet… kwiatów.
Ciepłe powietrze swobodnie cyrkuluje wewnątrz suszarki, pomiędzy spiralą grzejną a poszczególnymi kawałkami grzybów ułożonych na sitach. Dzięki tej metodzie, cenne witaminy i substancje odżywcze pozostają wewnątrz produktów. Suszarka do grzybów to doskonały sposób na przygotowywanie przez cały rok zdrowej żywności, bez konieczności użycia szkodliwych substancji chemicznych.
Urządzenia tego typu zazwyczaj zbudowane są z kilku piętrowo ułożonych sit. W dolnej części suszarki umieszczony jest specjalny wentylator, dzięki któremu powietrze może swobodnie osuszać rozłożone kawałki grzybów. Co kilka godzin warto poprzekładać sita i obracać produkty, aby równomiernie się ususzyły.
Jak długo suszyć grzyby w suszarce? Zwykle wystarczy już około 6 godzin, choć wszystko zależy od wielkości produktów rozłożonych na sitach oraz ustawionej mocy urządzenia. Po wyjściu z suszarki, grzyby powinny być elastyczne i suche, podatne na złamanie pod wpływem mocniejszego nacisku.
Suszenie grzybów w piekarniku
Dokładnie oczyszczone oraz pokrojone grzyby wystarczy rozłożyć na siatce do suszenia. Następnie należy nagrzać piekarnik i włączyć funkcję termoobiegu. Dla osiągnięcia najlepszych efektów zaleca się suszenie w temperaturze 40-50°C. Warto pamiętać również o tym, aby podczas suszenia, drzwiczki piekarnika były lekko uchylone, dzięki czemu wilgoć będzie mogła swobodnie odparować na zewnątrz.
Suszenie grzybów w piekarniku powinno trwać przynajmniej kilka godzin, jednak w przypadku, gdy grzyby są dość duże bądź wcześniej niezbędne było ich płukanie, suszenie można powtórzyć.
Suszenie grzybów na nitce
Jednym z najpopularniejszych sposobów suszenia grzybów jest wykorzystanie zwykłej nitki. W tym przypadku wystarczy nawlec poszczególne okazy na nitkę, a następnie rozwiesić je w pobliżu źródła ciepła. Sposób ten można z powodzeniem zastosować również do suszenia na słońcu lub zimą – na kaloryferze. Metoda ta umożliwia regularne odwracanie grzybów i zapewnia ich równomierne wysuszenie. Wystarczy powiesić je nad kuchenką gazową i co jakiś czas włączać palnik, aby przyspieszyć proces suszenia.
Suszenie na słońcu
Słońce to najtańszy sposób na wysuszenie produktów spożywczych i zachowanie ich naturalnego aromatu. Dokładnie oczyszczone i pokrojone grzyby należy ułożyć na sicie, przykryć gazą, która zabezpieczy je przed robakami oraz zanieczyszczeniami, a następnie wystawić na pełne słońce.
Grzyby najlepiej suszyć przez cały dzień, przerzucając je od czasu do czasu, aby równomiernie się suszyły. Poszczególne kawałki można również nawlec na nitkę lub nabić na drewniane szpikulce do szaszłyków, pamiętając o zachowaniu przestrzeni między poszczególnymi plastrami, która zagwarantuje właściwy przepływ ciepłego powietrza.
Stanowczo odradza się stosowanie tej metody, gdy wilgotność powietrza jest bardzo duża, np. bezpośrednio po intensywnych opadach deszczu. Proces suszenia grzybów na słońcu trwa zwykle kilka dni.
Suszenie na kaloryferze
Suszenie grzybów możliwe jest również bez profesjonalnej suszarki czy piekarnika. Wystarczy jedynie grzejnik, na którym należy rozłożyć papier śniadaniowy i zrobić w nim niewielkie otwory, które ułatwią cyrkulację ciepłego powietrza. Następnie grzyby należy równomiernie rozłożyć na pergaminie (niezbyt ciasno). Do suszenia można również wykorzystać nitkę – po nawleczeniu grzybów, końce nitki wystarczy przywiązać w taki sposób, aby sznurek był równomiernie rozciągnięty w poprzek kaloryfera. Podobnie jak w przypadku piekarnika, optymalna temperatura do suszenia nie powinna przekraczać 50°C. Warto przykryć grzyby czystą gazą, by uchronić je przed kurzem i owadami. Nie można również zapomnieć o regularnym mieszaniu poszczególnych kawałków, aby mieć pewność, że będą wysuszone równomiernie ze wszystkich stron.
Przechowywanie suszonych grzybów
Dobrze wysuszone grzyby należy przełożyć do szczelnego pojemnika, np. blaszanej puszki, ceramicznego, drewnianego lub plastikowego pudełka i przechowywać w chłodnym, zacienionym miejscu, aby ograniczyć dostęp promieni słonecznych. Odpowiednie warunki przechowywania są bardzo istotne, ponieważ grzyby łatwo chłoną wilgoć oraz zapachy. Do każdego pojemnika warto dodać po kilka liści laurowych, które skutecznie odstraszają mole spożywcze. Suszone grzyby można przechowywać około 3 lat.