Kędzierzawość liści to jedna z najczęściej występujących i najgroźniejszych chorób brzoskwini. Jej charakterystycznymi objawami są poskręcane, niewielkie i nienaturalnie różowe liście, które w wyniku infekcji usychają i odpadają. Chore drzewa dużo wolniej rosną, przestają być odporne na niskie temperatury, a latem wydają mało owoców, które są słabej jakości, dlatego warto wiedzieć, jak chronić brzoskwinie przed kędzierzawością liści.
Podstępny sprawca choroby
Za rozwój tzw. kędzierzawości liści brzoskwini odpowiedzialny jest grzyb Taphrina deformans, który zazwyczaj zimuje w pędach, na pąkach lub w spękaniach kory w postaci tzw. zarodników. Ocieplenie klimatu, które ma miejsce zazwyczaj w okresie przedwiośnia i wiosny powoduje powstawanie nowych zarodników i rozwój już istniejących. Pąki kwiatów w warunkach podwyższonej temperatury oraz wilgotności powietrza rozluźniają się i właśnie wówczas dochodzi do zainfekowania młodych, dojrzewających tkanek. Jak się okazuje, najkorzystniejszymi warunkami do rozwoju choroby jest duża wilgotność powietrza, związana z nasilonymi opadami deszczu oraz temperatura, oscylująca w granicach 10-20°C. W okresie wegetacji nie dochodzi już do ponownego zainfekowania rośliny, głownie z uwagi na fakt, że wraz z chorymi, obumierającymi liśćmi, umiera również grzybnia.
Kędzierzawość liści brzoskwini – objawy choroby
Objawy choroby są widoczne głównie na liściach, rzadziej zaś na kwiatach i owocach. W wyniku ingerencji grzyba, liście stają się silnie zdeformowane, zgrubiałe i wyjątkowo kruche, a ponadto przybierają jasnozielony kolor. W kolejnych etapach choroby, szybko przebarwiają się na żółto, następnie na różowo, aż wreszcie przyjmują brunatne zabarwienie. Charakterystycznym objawem choroby jest również szary, matowy nalot, który pojawia się na ich powierzchni.
Najczęściej przy silnie porażonych roślinach, większość liści opada już pod koniec czerwca. Wówczas brzoskwinie wypuszczają nowe liście, co w znacznym stopniu osłabia drzewo i skutkuje mniejszą mrozoodpornością oraz słabym kwitnieniem w kolejnym roku.
Kędzierzawość liści brzoskwini – zwalczanie
Zdecydowanie dużo łatwiej jest zapobiegać rozwojowi infekcji, niż w późniejszym czasie zwalczać chorobę, która może doprowadzić do pogorszenia kondycji rośliny, słabej jakości owoców, a w końcu do zamierania drzewa.
Opryski, zapobiegające rozwojowi choroby prowadzi się zazwyczaj jesienią oraz na przedwiośniu – wykonanie ich po tym czasie nie będzie już skuteczne, tym bardziej przy warunkach atmosferycznych, które sprzyjają rozwojowi grzyba.
Jesienne opryski
Jesienne opryski brzoskiwni należy wykonywać tuż po opadnięciu wszystkich liści (zwykle na początku listopada), najlepiej za pomocą fungicydów zawierających miedź.
Jak się okazuje, opryskiwanie brzoskwini w okresie bezlistnym jest dużo mniej szkodliwe dla środowiska, niż wykonane w czasie sezonu wegetacyjnego, a ponadto zastosowanie chemicznych środków ochrony roślin umożliwia zwalczanie kędzierzawości liści na przedwiośniu.
Jesienią warto również pamiętać o nawożeniu doglebowym, a także oprysku dolistnym roztworem mocznika.
Wiosenne opryski
Jeżeli w minionym sezonie porażenie brzoskwini było niewielkie, a jesienią został wykonany oprysk przy użyciu preparatu zawierającym miedź, warto na wiosnę wykonać ekologiczny oprysk drzew. Najlepiej jest przeprowadzenie go tuż przed nabrzmiewaniem i pękaniem pąków, co jest szczególnie istotne, gdyż w tym czasie grzybnia przyrasta do nich, skutecznie je niszcząc. Oprysk ekologiczny warto wykonać, gdy na dworze panuje temperatura powietrza, powyżej 6°C, co zapewni skuteczność zabiegu i prawidłową ochronę drzewa.
W czasie sezonu wegetacyjnego warto usunąć porażone liście i pędy, natomiast jeżeli w minionym roku kędzierzawość była bardzo duża, dobrze jest wykonać cięcie prześwietlające całą koronę drzewa.
Metody ekologiczne
Poza opryskami przy użyciu chemicznych środków ochrony roślin, istnieją również niezawodne i bardzo skuteczne metody ekologicznej ochrony drzew, które warto wykorzystać szczególnie w okresie przedwiośnia, pod warunkiem, że jesienią zastosowano już preparaty miedziowe.
Wywar ze skrzypu polnego
Najlepsze do oprysku są świeże rośliny bez korzeni, ale równie dobrze sprawdzą się suszone, które można kupić w sklepie zielarskim lub aptece. Skrzyp polny wystarczy zalać wodą na 12 do 24 godzin, następnie gotować na wolnym ogniu przez około 20-30 minut. Po wystygnięciu, wywar jest natychmiast gotowy do użycia. Jeżeli zajdzie taka potrzebna, można go również przechowywać przez kilka tygodni w zamkniętym słoiku. Wywar ze skrzypu należy rozcieńczyć w stosunku 1:4 i powstałą miksturą obficie spryskać rośliny.
Wywar z czosnku
Innym równie skutecznym i sprawdzonym sposobem ochrony drzew przed kędzierzawością jest wywar z czosnku. Do jego wykonania potrzebne są dwie główki czosnku, które należy obrać i rozdrobnić, a następnie zalać 7-8 litrami wody i odstawić na dobę. Po tym czasie wywar należy odcedzić i wlać bezpośrednio do opryskiwacza. Do czosnku można również dodać cebulę. Ważne jest, aby wyciąg wykorzystać od razu.
Jak często stosować powyższe ekologiczne metody ochrony brzoskwini? Najlepiej tak często, jak tylko się da. Jeżeli jest to możliwe, co najmniej raz w tygodniu, opryskując całe rośliny – pnie, gałęzie i liście, a także kwiaty i ziemię, które znajdują się w pobliżu.