Ściółkowanie gleby

Każdy, kto ma choćby niewielki ogród, wie, jak wiele pracy i uwagi wymaga utrzymanie gleby i roślin w dobrej kondycji. Spośród różnych technik i zabiegów pielęgnacyjnych warto postawić na ściółkowanie. Jest ono proste oraz niezwykle skuteczne i ekologiczne. Choć może wydawać się to abstrakcyjne dla początkujących, ściółkowanie gleby przynosi konkretne korzyści, które warto poznać. Przeanalizujmy zatem, dlaczego warto zainteresować się tą praktyką i jak może ona pomóc w pielęgnacji ogrodu.

 

Spis treści:

Ściółkowanie - co to jest? Podstawowe informacje dla początkujących ogrodników

Ściółkowanie to zabieg pielęgnujący polegający na pokryciu powierzchni gleby wokół roślin warstwą materiału organicznego (kory, słomy, zrębek) lub syntetycznego (agrowłókniny, tkaniny). Zapobiega wzrostowi chwastów, ogranicza parowania wody z gleby, utrzymuje odpowiednią wilgotność i temperaturę, a tym samym sprzyja zdrowemu wzrostowi roślin.

Jakie efekty daje ściółkowanie gleby?

Ściółkowanie gleby przynosi wiele korzyści. Przede wszystkim ogranicza występowanie chwastów oraz utrzymuje odpowiednią temperaturę i poziom wilgotności podłoża. Dodatkowo, ogranicza parowanie wody i zapobiega wypłukiwaniu składników mineralnych z gleby przez deszcz oraz erozją związaną z działaniem wiatru.

Niestety ściółkowanie ogrodu może też zaszkodzić. W przypadku gleb ciężkich i wilgotnych, ściółka musi być przepuszczalna, aby uniknąć gnicia. Ponadto, może ona przyciągać ślimaki, zwłaszcza w ogrodach o wysokiej wilgotności. Zimą, w ściółce mogą bytować gryzonie. Istnieje także ryzyko osłabienia kiełkowania nasion, dlatego zaleca się unikanie rozkładania ściółki krótko przed i po siewie.

Kiedy warto zdecydować się na ściółkowanie roślin?

Ściółkowanie to praktyka zalecana dla każdego ogrodu, niezależnie od jego wielkości czy charakterystyki. Szczególnie korzystne jest w ogródkach warzywnych, rabatach kwiatowych oraz wokół drzew i krzewów. 

Nie ma określonego terminu na ściółkowanie, ale warto to robić zaraz po posadzeniu roślin i podlaniu ich. Wiosenne ściółkowanie najlepiej przeprowadzać zaraz po ustaniu przymrozków i odmarznięciu podłoża. O tej porze roku gleba zazwyczaj ma duże ilości zgromadzonej wilgoci po okresie zimie, a jednocześnie chwasty nie zdążyły jeszcze urosnąć.

Ważne jest też regularne uzupełnianie warstwy ściółki, aby zapobiec jej wykruszaniu się. Lepiej stosować kilka cieńszych warstw, aby uniknąć problemów z przepuszczalnością gleby, niż tworzyć jedną zbyt grubą. Warto także regularnie sprawdzać, czy spód ściółki nie gnije, co może być spowodowane jej zbyt dużą grubością. W związku z tym część producentów kory oferuje swoje produkty w różnych frakcjach. 

Dodatkowo, przed ściółkowaniem należy odpowiednio przygotować glebę. Wskazane jest rozluźnienie i rozdrobnienie ziemi oraz usunięcie chwastów. 

Czym ściółkować rośliny w ogrodzie?

Najczęściej stosowane materiały do ściółkowania to: rozdrobniona kora ogrodowa, trociny, zrębki drzewne, kompost i słoma. Warto też czasem zastosować specjalne materiały nieorganiczne - folię lub agrowłókninę.

Ściółkowanie korą

Kora ogrodowa jest powszechnie dostępnym materiałem. Używa się jej głównie pod rośliny ozdobne. Najbardziej popularne jest ściółkowanie korą drzew iglastych. Ważne jest, aby nie mieszać jej z glebą, lecz równomiernie rozprowadzić na powierzchni. Zalecana grubość warstwy to około 5-10 cm. Nadmierna ilość ściółki wokół drzew na glebach gliniastych i wilgotnych może prowadzić do zgnilizny korzeni. 

Ściółkowanie kompostem 

W ostatnich latach ściółkowanie kompostem zyskało na popularności. Oczywiście można użyć kompostu do ściółkowania, ale nie jest to najczęstsze zastosowanie tego naturalnego nawozu. Kompost, ze względu na obfitą zawartość składników odżywczych i mikroorganizmów, stanowi cenny dodatek do gleby, poprawiając jej strukturę i dostarczając pożywienie dla roślin. Nadmiar składników odżywczych może przynieść więcej szkód niż korzyści, zwłaszcza w przypadku roślin o mniejszym zapotrzebowaniu na azot. 

Ściółkowanie słomą 

Pocięta słoma sprawdza się w przypadku warzyw o długim okresie wzrostu - nie tylko wzmacnia rośliny, ale również chroni je przed chorobami grzybowymi. Często wykorzystuje się ją jako warstwę ściółki pod truskawki, dynie i kabaczki. Ponadto, słoma ogranicza brudzenie się owoców podczas opadów deszczu – krople wody nie odbijają się od mokrej ziemi (błota).

ściółkowanie słomą

Ściółkowanie zrębkami drzewnymi 

Zrębki drzewne zapewniają doskonałą izolację przed utratą wilgoci, przy jednoczesnym zachowaniu dobrej przepuszczalności. Skutecznie chronią system korzeniowy roślin przed przymrozkami i stopniowo uwalniają związki mineralne. Dzięki temu możemy ograniczyć stosowanie nawozów. Dodatkowo, zrębki drzewne do ściółkowania stanowią estetyczny element ogrodów. Mogą być wykorzystywane wokół drzew, krzewów, bylin, na rabatach ogrodowych oraz w zieleni miejskiej na klombach i skwerach. W formie przekompostowanej pomagają w zakwaszaniu gleby oraz chronią rośliny przed niektórymi grzybami i szkodnikami. 

Ściółkowanie trocinami 

Większość z nas często przygotowuje drzewo na opał i w związku z tym ma dostęp do trocin. Taki materiał to dobry sposób na tanie ściółkowanie. Nic nas nie kosztuje i pozwala zagospodarować odpadki. Zanim jednak wykorzystamy trociny do ściółkowania, powinnyśmy je wrzucić do kompostownika na 3 lata. Nierozłożone nie nadają się na ściółkę, ponieważ wchłaniają azot z gleby.

Materiały nieorganiczne do ściółkowania — czyli ściółkowanie agrowłókniną i agrotkaniną

Coraz większym zainteresowaniem cieszą się syntetyczne materiały do ściółkowania, takie jak agrotkaniny i agrowłókniny. W naszym sklepie znajdziecie je w kategorii agrowłókniny ściółkujące. Obydwie wykonane są z polipropylenu i cechuje je doskonała przepuszczalność wody i składników odżywczych, niezbędnych dla zdrowego wzrostu roślin. Agrowłóknina składa się z grubych włókien, które mogą przypominać chaotyczny układ lub tworzyć regularny wzór, podczas gdy agrotkanina to jednolita płachta z cienkich włókien. Agrowłókniny i agrotkaniny dostępne są w różnych gramaturach - najbardziej optymalną grubością do ściółkowania są te o gramaturze 50 g/m2 i grubsze. Oba materiały dostępne są w różnych kolorach, co pozwala dostosować wybór do potrzeb ogrodu i preferencji estetycznych.

Podsumowanie tematu ściółkowania gleby 

Ściółkowanie gleby to prosta, ale wyjątkowo skuteczna praktyka ogrodnicza, która przynosi liczne korzyści zarówno dla roślin, jak i dla samej gleby. Do ściółkowania możemy wybrać zarówno materiały naturalne, takie jak kora ogrodowa, trociny, kompost, słoma, zrębki drzewne, jak i materiały syntetyczne, na przykład agrowłókninę. Każdy z tych materiałów ma swoje specyficzne właściwości, które mogą przyczynić się do lepszej kondycji roślin i gleby, dlatego warto dostosować wybór ściółki do indywidualnych potrzeb i warunków naszego ogrodu. Ponadto, często materiały syntetyczne i naturalne uzupełniają się nawzajem – na przykład stosowanie tkaniny lub włókniny między podłożem a korą lub kamieniem może zapewnić dodatkową ochronę i lepszą stabilność ściółki.