Pielęgnacja hortensji

Hortensje to niezaprzeczalnie królowe polskich ogrodów. Kwitną niezwykle długo i obficie, tworząc niepowtarzalny spektakl barw. Ich urok utrzymuje się nawet wtedy, gdy większość roślin już przekwitła. Podpowiadamy jak je uprawiać. 

 

Spis treści:

Sadzenie hortensji

Korzystne umiejscowienie hortensji znacząco wpływa na jej wygląd i kwitnienie, dlatego warto znać optymalny czas i techniki sadzenia tych roślin.

Hortensja - kiedy sadzić?

Hortensję najlepiej sadzić wiosną, na przełomie kwietnia i maja. Wówczas może ona zakwitnąć jeszcze w tym samym sezonie. Idealny będzie poranek podczas pochmurnego dnia, czyli czas, gdy sadzonkom nie zagrażają gwałtowne skoki temperatury. Drugim terminem dobrym do sadzenia jest koniec września, gdy rośliny są już pozbawione liści.

Można też zdecydować się na sadzenie hortensji w innych okresach, oczywiście poza zimą. Należy jednak tego unikać podczas dużych upałów oraz pamiętać o regularnym, obfitym podlewaniu hortensji, aby zapobiec jej przesuszeniu.

Do kiedy można sadzić hortensje?

Hortensje kupowane jako sadzonki można wysadzać do gruntu od wiosny do jesieni. Należy jednak unikać sadzenia hortensji późną jesienią, ponieważ roślina może nie zdążyć się ukorzenić w nowym miejscu przed nadejściem zimy. Ponadto, najlepiej zbyt długo nie trzymać jej w doniczce po zakupowej, ponieważ w takowej zazwyczaj znajduje się niewiele podłoża. Hortensja powinna jak najszybciej znaleźć się na swoim docelowym miejscu, co przyspieszy wzrost.

Jak sadzić hortensje?

Sadzenie hortensji wymaga starannego przygotowania podłoża. Gleba powinna być żyzna, przepuszczalna i dostarczać roślinom odpowiednią ilość wody. Na glebach o wysokim pH należy zastosować torf kwaśny lub nawóz zakwaszający, by osiągnąć optymalne pH dla hortensji (4,5-5,5). Dodatek kompostu zwiększa pojemność wodną i bogactwo składników odżywczych.

Kolejnym krokiem jest umieszczenie rośliny w wykopanym otworze, dostosowując jej pozycję i wysokość poprzez dodanie odpowiedniej ilości podłoża pod korzenie. Sadzonka nie powinna znajdować się w ziemi głębiej niż była w doniczce, ponieważ może chorować. Po ustawieniu rośliny i zachowaniu odpowiedniej odległości, przysypujemy ją podłożem i podlewamy - najlepiej deszczówką, aby nie podnosić pH podłoża. Po wyschnięciu uzupełniamy ewentualnie powstałe ubytki ziemi odsłaniające płytko położone korzenie.

Dodatkowo możemy wyściółkować hortensję korą ogrodową, co pozwoli na zachowanie odpowiedniej wilgotności, zapewni korzeniom ochłodę latem i ochroni je przed zimowymi mrozami. Ta naturalna warstwa poprawi także strukturę gleby, zwiększając jej zawartość próchnicy. Nawożenie zaleca się rozpocząć dopiero latem lub w kolejnym roku.

Zastanawiasz się, jak przeprowadzić ściółkowanie? Przeczytaj nasz wpis: Ściółkowanie gleby - jak i czym ściółkować? 

Co ile sadzić hortensje? 

Hortensje powinno się sadzić w różnych odległościach, w zależności od ich wzrostu. Odmiany karłowe najlepiej sadzić co 50 x 50 cm, natomiast te wyżej rosnące lepiej umieścić w rozstawie 100 x 120 cm.

sucha zgnilizna na rzepaku

Rodzaje hortensji 

Nie każdy pasjonat ogrodnictwa zdaje sobie sprawę, że hortensje występują w kilku różnych odmianach, z których każdy posiada swoje charakterystyczne cechy.

Do podstawowych gatunków hortensji, jakie możemy spotkać w polskim ogrodach, należą:

  • hortensje ogrodowe

  • hortensje bukietowe

  • hortensje krzewiaste

  • hortensje pnące

  • hortensje dębolistne

  • hortensje piłkowane

Warto zapamiętać!

Od tego kiedy i jak przycinamy hortensje, zależy ich kwitnienie.


Od konkretnej odmiany zależą zarówno wymagania uprawne, jak i pielęgnacja hortensji.
 

Ze względu na bogactwo odmian hortensji, mamy możliwość urządzenia każdej przestrzeni w ogrodzie, począwszy od najbardziej zacienionych miejsc, a skończywszy na tych nasłonecznionych. 

Hortensja ogrodowa

Hortensje ogrodowe

Hortensje ogrodowe to krzewy, które zazwyczaj osiągają wysokość około 1,5 metra. Ich kształt może być kulisty, zwarty lub rozłożysty, zależnie od gatunku, masy kwiatów i sposobu przycinania. 

Liście hortensji ogrodowej są ciemnozielone, jajowate, o piłkowanym brzegu i szorstkiej fakturze. Jednak najbardziej charakterystyczne są ich kwiaty, które są duże i kuliste, osiągające nawet 30 cm średnicy. Czasami pędy tej hortensji zwisają na ziemi, gdyż nie są w stanie utrzymać ciężaru kwiatów, szczególnie po deszczu. 

Kolor kwiatów zależy od odmiany i może być biały, różowy, niebieski lub fioletowy.

Jak zmienić kolor kwiatów hortensji ogrodowej?

Zmiana koloru kwiatów hortensji ogrodowej jest możliwa poprzez regulację pH gleby, na której roślina rośnie. Kwiaty osiągną niebieski lub fioletowy odcień w kwaśnej glebie, a różowy w zasadowej. To jednak nie jest łatwe zadanie i nie dotyczy wszystkich odmian. Najlepiej przeprowadzić eksperymenty na swoich roślinach.

Jeśli zależy ci na zmianie koloru swojej hortensji na niebieski, sięgnij po nawóz barwiący do hortensji niebieskich Agrecol lub Kapsułki nawozowe Ferticaps. Natomiast jeśli marzysz o intensywnym czerwonym lub różowym odcieniu, wybierz nawóz wzmacniający kolor BOPON.

Sadzenie hortensji ogrodowej 

Hortensje ogrodowe najlepiej rosną na stanowisku zacisznym, ciepłym, ale z umiarkowanym dostępem do światła słonecznego. Gleba powinna być żyzna, o właściwym pH i zdolna do utrzymywania wilgoci, ponieważ te rośliny nie tolerują suszy.

Pielęgnacja hortensji ogrodowej

Najważniejszym zabiegiem pielęgnacyjnym dla hortensji ogrodowych jest cięcie, które powinno być wykonane po kwitnieniu, aby umożliwić nowym pędom zdrewnienie przed zimą. Roślina kwitnie na pędach z poprzedniego roku, dlatego konieczne jest regularne cięcie. Pominięcie tej czynności jest główną przyczyną niekwitnięcia hortensji w kolejnym sezonie. 

Jak przycinać hortensje ogrodowe?

Cięcie najlepiej wykonać zaraz pod przekwitniętym kwiatostanem. Należy pamiętać, że pąki przyszłych kwiatów formują się już w sierpniu, dlatego ważne jest, aby unikać ich uszkodzeń. Nie zaleca się również całkowitego usuwania pędów, ponieważ może to skutkować usunięciem zawiązków pączków na przyszły sezon. Usuwamy tylko stare kwiatostany. 

Te hortensje zimą bez naszej pomocy nie przetrwają, dlatego przed nadejściem przymrozków należy je odpowiednio zabezpieczyć. Zalecane jest okrycie kopczykiem z liści, trawy lub słomy oraz osłonięcie gałęzi stroiszem.

W okresie wiosennym i letnim ważne jest kontrolowanie wilgotności gleby i regularne podlewanie, szczególnie w czasie upałów. Podlewamy wodą deszczową lub odstaną, najlepiej wieczorem. Dodatkowo, wiosną można zastosować obornik, torf lub siarczan magnezu, aby poprawić pH gleby i zasilić rośliny. Wiosną i latem warto również używać specjalnego nawozu do hortensji, aby zachęcić je do obfitującej produkcji kwiatów. 

Hortensja bukietowa

Hortensje bukietowe

Hortensja bukietowa charakteryzuje się wyjątkowymi, stożkowatymi kwiatostanami złożonymi z drobnych kwiatków, które formują imponujące stożki o znacznym rozmiarze. 

Jej kwiaty prezentują różnorodną paletę kolorów, od białego przez kremowy po różowy. Co ciekawe niekiedy kwiaty te przechodzą subtelne metamorfozy barwne w trakcie kwitnienia, rozpoczynając od odcieni białego lub nawet zielonkawego białego, by stopniowo przekształcić się w kremowe lub różowe tonacje. 

Okres kwitnienia przypada na lato i jesień, a niektóre odmiany mogą nawet powtarzać ten proces kilka razy w sezonie.

Liście hortensji bukietowej mają jajowaty kształt i są całobrzegie, o delikatniejszym odcieniu zieleni niż liście hortensji ogrodowych. Ponadto, jest to roślina osiągająca imponującą wysokość, sięgającą nawet 200 centymetrów.

Hortensje bukietowe - warunki uprawy

Hortensja bukietowa najlepiej rośnie na stanowiskach o pełnym nasłonecznieniu, jednakże na obszarach półcienistych również może zakwitnąć. Gleba do uprawy tej hortensji, powinna być żyzna, lekko kwaśna, z dużą zawartością próchnicy. Idealne podłoże powinno zachowywać umiarkowaną wilgotność, nie przesuszać się zbyt szybko. Podczas upałów konieczne jest regularne podlewanie, najlepiej wieczorem. Dobrze sprawdzi się deszczówka lub wody bez chloru. W okresie od wiosny do końca lata zaleca się nawożenie hortensji specjalnym nawozem, co wydłuży okres kwitnienia oraz zwiększy liczbę kwiatów.

Hortensja bukietowa jest mrozoodporna i nie potrzebuje okrycia zimą, co czyni ją odpowiednią do uprawy w różnych warunkach klimatycznych. Można ją również skutecznie uprawiać w donicach na tarasach czy balkonach. Doskonałym rozwiązaniem jest zastosowanie systemu nawadniającego donice, który zapewni odpowiednie nawilżenie rośliny. Często hortensję bukietową sadzi się w pobliżu zbiorników wodnych, co dodaje jej otoczeniu uroku i harmonii.

Jak obcinać hortensje bukietowe?

Hortensję bukietową przycina się początkiem marca, przed pojawieniem się liści. 

To kiedy i jak przycinamy hortensje bukietowe, wpływa na ich kwitnienie:

  • jeśli mocno je przytniemy i zostawimy tylko kilka silnych pędów, uzyskamy większe kwiaty, choć w mniejszej liczbie. 

  • w przypadku delikatnego przycinania i pozostawieniu licznych drobnych pędów, możemy liczyć na obfitość kwiatów, chociaż będą one mniejsze.

Hortensja krzewiasta

Hortensje krzewiaste

Hortensja krzewiasta (zwana też drzewiastą) to piękna odmiana, ostatnio bardzo modna, choć nieco mniej popularna niż jej krewniaczki - hortensja ogrodowa i bukietowa.

Jest to krzew dorastający do 1,5-2 m, o jasnozielonych liściach i dużych baldachogronach kwiatów, które pojawiają się od końca czerwca do września. Co ciekawe, kwiaty tej hortensji początkowo są lekko zielonkawe, z czasem stają się białe, a pod koniec kwitnienia znowu zielenieją. Można też spotkać odmiany o kwiatach różowych.

Hortensje krzewiaste - warunki uprawy

Podczas wybierania miejsca dla hortensji krzewiastej należy uwzględnić jej głęboki system korzeniowy. Gleba, tak jak w przypadku innych odmian, powinna być żyzna, przepuszczalna i wilgotna, o niskiej zawartości wapnia. 

Hortensja krzewiasta ma wyjątkowo duże wymagania odżywcze, dlatego zaleca się jej regularne nawożenie. Aby zapewnić jej odpowiednią ilość składników odżywczych, warto stosować specjalne nawozy do hortensji. Alternatywnie, można również wybrać kompost lub inne nawozy organiczne.

Hortensja krzewiasta jest odporna na niskie temperatury i uprawiana w ogrodzie, na wolnej przestrzeni, zazwyczaj nie wymaga dodatkowej ochrony. Jednakże młode rośliny, zwłaszcza te w pierwszym roku, mogą potrzebować dodatkowego osłonięcia (słoma, ściółka). W przypadku uprawy w doniczkach ważne jest zabezpieczenie bryły korzeniowej.

Jak przycinać hortensje krzewiaste?

Przycinanie hortensji krzewiastej różni się od hortensji ogrodowej. Nie pozbywamy się tylko starych kwiatostanów. Przycinamy pędy dość nisko nad ziemią. Od dołu zostawiamy 2-3 oczka. Taki zabieg pobudza wzrost nowych, mocnych pędów, które następnie rozwijają imponujące kwiatostany. Przy słabszym cięciu hortensja będzie miała mniejsze kwiatostany. 

Hortensja pnąca

Hortensje pnące

Hortensja pnąca to roślina, która może osiągać imponujące wysokości, nawet do 20 metrów. Wykorzystuje swoje korzenie przybyszowe do wspinania się po różnych podporach. Oprócz swoich delikatnych kwiatów, hortensja pnąca zachwyca eleganckimi liśćmi oraz interesującą korą.

Jej kwiatostany tworzą subtelne baldachy, otoczone z zewnątrz kwiatami płodnymi, a wewnątrz wypełnione zielonkawymi kwiatami płonnymi, co nadaje im niepowtarzalny charakter.

Liście hortensji pnącej są błyszczące, o intensywnie ciemnozielonym kolorze, zaś okres kwitnienia rozpoczyna się już w czerwcu. Korowina natomiast prezentuje piękny odcień czerwieni i delikatnie łuszczy się, nadając roślinie atrakcyjny wygląd nawet zimą.

Hortensje pnące - warunki uprawy

Hortensja pnąca najlepiej rośnie w cieniu, wymaga zacisznego stanowiska o wilgotnym, żyznym i próchniczym podłożu. W początkowych latach po posadzeniu rozwija się powoli, przyspieszając wzrost dopiero po wykształceniu odpowiedniej masy korzeni.

Ta hortensja charakteryzuje się odpornością na mróz i szkodniki, a także nie wymaga specjalnego cięcia, co sprawia, że jest łatwa w pielęgnacji i stanowi znakomitą ozdobę każdego ogrodu.

Hortensja dębolistna

Hortensje dębolistne

Hortensja dębolistna, osiągająca wysokość od 1 do 1,5 metra, wyróżnia się nie tylko swoimi charakterystycznymi kwiatami, podobnymi do tych u hortensji bukietowej, ale także liśćmi o wyraźnie powcinanych krawędziach. Liście te jesienią zmieniają swój kolor na czerwony i bordowy, co dodaje roślinie uroku. Kwiaty pojawiają się latem, mając biały kolor, ale nawet po zaschnięciu, jesienią, pozostają atrakcyjne.

Hortensje dębolistne - warunki uprawy

Hortensja dębolistna najlepiej rośnie w półcieniu, na stanowiskach zacisznych, w żyznym i próchnicznym podłożu. Ze względu na skłonność do przemarzania, konieczne jest okrywanie i zabezpieczenie tej hortensji zimą.

Hortensja piłkowana

Hortensje piłkowane

Hortensja piłkowana może osiągnąć około 150 centymetrów wysokości i szerokość między 50 a 60 centymetrów. Jej pędy są sztywne, a liście ciemnozielone, o piłkowanym brzegu i owłosieniem od spodu. Kwiatostany tej hortensji są niezwykle efektowne, łącząc w sobie zarówno kwiaty płonne, jak i płodne. Chociaż nie są one dużych rozmiarów - osiągają około 20 centymetrów średnicy - ich bogactwo kolorów, obejmujące odcienie różu, fioletu, purpury i kremu, nadaje im imponujący wygląd.

Hortensja piłkowana kwitnie od czerwca do października. 

Hortensja piłkowana – warunki uprawy

Hortensja piłkowana wymaga żyznej, lekko wilgotnej i próchnicznej gleby o lekko kwaśnym lub obojętnym pH. Dobrze rośnie zarówno na obszarach o pełnym nasłonecznieniu, jak i w miejscach zacienionych.

W czasie upałów należy systematycznie podlewać hortensję piłkowaną, a od wiosny do okresu kwitnienia warto ją regularnie nawozić. Choć wykazuje pewną odporność na przymrozki, zaleca się jej dodatkową ochronę w przypadku wystąpienia dużych mrozów.

Podsumowanie tematu uprawy hortensji 

Hortensje w zależności od odmiany mają swoje specyficzne wymagania i potrzeby pielęgnacyjne. Niektóre z nich wymagają szczególnej ochrony zimą, podczas gdy inne są bardziej odporne na mróz. Dlatego ważne jest dobranie odpowiedniej odmiany z uwzględnieniem warunków panujących w danym ogrodzie. Niemniej jednak, cięcie ma istotny wpływ na kwitnienie tych roślin, dlatego należy pamiętać o regularnym przycinaniu, aby zachować ich zdrowie i obfitość kwiatów.