Nawozy jesienne – przygotowanie roślin do zimy

Piękna polska jesień za oknem. Osoby niezwiązanie z ogrodnictwem otulają się ciepłymi kocami, grzeją przy kominku i świecach...towarzyszy im słodki zapach herbaty z sokiem malinowym unoszący się w powietrzu... Ogrodnicy zaś rozpoczynają jesienne przygotowania do zimy. Przecież przygotowujemy nie tylko domowe dżemy i inne przetwory, ale także dbamy o przestrzeń wokół domu :) W artykule tym znajdziecie odpowiedź jak przygotować ogród do zimy.

Jak przygotować ogród do zimy?

Jesień to czas przygotowania roślin do zimy. Są to nie tylko porządki w ogrodzie takie jak: grabienie liście, koszenie trawników czy przycinanie drzew owocowych. Przygotowanie roślin do zimy to również ich zabezpieczenie. Można to zrobić za pomocą włókniny lub słomy.

Ważne jest również, aby zapobiec chorobom i dostarczyć wystarczającą ilość niezbędnych minerałów. Dostarczymy je roślinom stosując nawozy. Nawożenie jesienne to bardzo ważna procedura, która zapewnia roślinom dobrą kondycję i gotowość do rozpoczęcia nowego sezonu.

Jak nawozić rośliny jesienią?

Rozpoczynając jesienne nawożenie w ogrodzie, powinniśmy wziąć pod uwagę potrzeby poszczególnych roślin. Innych składników będą wymagały byliny i krzewy ozdobne, innych drzewa owocowe, a jeszcze innych warzywa.

Niezbędne może być też wapnowanie gleby. Wbrew powszechnemu przekonaniu nie jest to obowiązkowy rytuał. Dlatego przed rozpoczęciem tej czynności konieczne jest przeprowadzenie analizy gleby. Wyniki testu pokażą, czy wapnowanie jest naprawdę potrzebne. Zbyt duża ilość wapnia w glebie uniemożliwia roślinom wchłanianie żelaza, a liście tracą kolor.

Dobrą praktyką jest stosowanie dolomitu. Jest to naturalny minerał glebowy bogaty w magnez, zalecany do użytku dorocznego.

W miarę możliwości możemy i powinniśmy używać nawozów organicznych, w tym: kompostu, obornika, gnojowicy roślinnej i zielonego nawozu. Dlaczego to takie ważne? Nawozy organiczne zawierają wiele cennych składników odżywczych, których nie zawierają nawozy mineralne. Poprawiają również strukturę gleby, poprawiają stosunki wodno-powietrzne, zwiększają ilość próchnicy. Oczywiście nie oznacza to, że musimy rezygnować z nawozów mineralnych - one też są potrzebne. Powinniśmy je jednak traktować jako dodatek do nawozów organicznych, a nie jako baza do nawożenia.

Nawozy jesienne – odpowiednie składniki odżywcze na zimę

Nawozy jesienne nie zawierają azotu lub mają jego śladowe ilości. Ten pierwiastek o tej porze roku nie jest potrzebny roślinom. To właśnie głównie ilość azotu odróżnia nawozy jesienne od innych nawozów wieloskładnikowych. Korzystanie z nich zapewnia roślinom odpowiednie składniki potrzebne do zdrowego przezimowania.

W zależności od przeznaczenia i rodzaju nawozu jesiennego skład zawiera:

• Potas – przyśpiesza drewnienie pędów, zapobiega zamarzaniu tkanek zimą oraz zwiększa odporność roślin na patogeny. Wpływa również na wchłanianie i aktywne odparowywanie wody z nadziemnych części roślin, zwiększając ich odporność na cykliczne odwodnienie i niskie temperatury. Potas jest niezbędny do prawidłowego rozwoju korzeni, bulw, owoców i nasion roślin.
• Fosfor – odpowiada za prawidłowy wzrost roślin, tworzy system korzeniowy, a tym samym zwiększa odporność roślin na mróz. Niedobór fosforu w roślinach objawia się słabszym kwitnieniem oraz mniejszą ilością owoców i nasion. Szczególnie podatne na niedobór fosforu są drzewa owocowe.
• Żelazo – działa jak katalizator i wchodzi w skład wielu enzymów. Charakterystyczną oznaką niedoboru żelaza w roślinach jest chloroza (choroba objawiająca się przebarwieniem liści, której przyczyną jest upośledzenie fotosyntezy i rozpad chlorofilu). Najbardziej podatne na niedobór żelaza są rośliny kwasolubne rosnące na glebach o neutralnym pH. W ciężkich przypadkach mogą obumrzeć pędy i całe gałęzie.
• Magnez – to składnik enzymów odpowiedzialny za odporność roślin na ekstremalne temperatury. Niedobór magnezu prowadzi również do słabego rozwoju korzeni, trudności w przyswajaniu składników odżywczych z gleby oraz złej jakości plonów.
• Siarka – potrzebna do produkcji związków niezbędnych do uzyskania dobrej odporności roślin na choroby grzybowe i bakteryjne. Powiązana jest też z stosowaniem nawozów azotowych, ponieważ to siarka decyduje o tym, jak dobrze rośliny wykorzystują ten pierwiastek. Siarka w formie siarczanowej (czyli najlepiej przyswajalnej przez rośliny) wspomaga pobieranie i wykorzystanie azotu. Niedobór siarki obniża plony i obniża jakość.

Fosfor i potas – dobre nawozy na jesień

Wybierając nawóz jesienny, warto zwróć uwagę na ilość fosforu i potasu w jego składzie. To dzięki tym składnikom odżywczym rośliny są bardziej odporne na niskie temperatury zimą.

Fosfor – zdrowy system korzeniowy 

Stosowanie fosforu jesienią zwiększa odporność rośliny na niskie temperatury w zimie, ponieważ pierwiastek ten sprzyja dobremu ukorzenieniu. Z kolei wiosną zdolność regeneracyjna merystemu wierzchołkowego wzrasta w okresie wzrostu wegetatywnego (głównie ozimych).  Szybki wzrost roślin na wiosnę zapewnia fosforowa stymulacja korzeni. Ta stymulacja sprzyja optymalnemu przepływowi wody i składników odżywczych do korzeni oraz stanowi skuteczny mechanizm obronny przed chorobami.

Najpopularniejszą formą nawozu fosforowego jest superfosfat. Jego podtypy różnią się zawartością i formą fosforu.

Potas – odpowiednia gospodarka wodna i pobieranie azotu

Potas podobnie jak fosfor wzmacnia mechanizmy obronne roślin. Jesienią wzmacnia odporność roślin na niekorzystne warunki klimatyczne. Wysokie stężenie jonów potasu w soku komórkowym obniża temperaturę zamarzania soku i zwiększa jego mrozoodporność. Na przykład potas saletra potasowa stosowana jesienią w ogrodach, wpływa na wchłanianie wapnia i boru z gleby, dzięki czemu drzewa i krzewy owocowe są dobrze przygotowane do zimy. Nawozy potasowe umożliwiają również roślinom tworzenie grubszych błon komórkowych, zapobiegając przedostawaniu się patogenów.

Kiedy nawozić rośliny jesienią?

Najlepszy czas na nawożenie jesienne to okres od sierpnia do końca października. Jednak termin nawożenia jesiennego zależy od tego, kiedy ostatnio zastosowano nawóz NPK. Po zasileniu takim nawozem trzeba odczekać co najmniej miesiąc – dokładny czas zależy od warunków pogodowych.