Czerwce to pluskwiaki, do których zalicza się m.in. miseczniki, tarczniki, wełnowce i zabielice. Nadrodzina obejmuje niemal 8 tys. gatunków. Są roślinnożerne i pasożytują na różnych gatunkach roślin, prowadząc do ich zamierania. Najczęściej atakują uprawy domowe i szklarniowe, ale występują także na uprawach gruntowych.
|
Spis treści: |
Jak wyglądają czerwce i jak je rozpoznać?
Czerwce to niewielkie owady (maksymalnie 5-6 mm), charakteryzujące się niewielką ruchliwością i przyleganiem do roślin. Są trudne do rozpoznania i stanowią zagrożenie zarówno w formie larwalnej, jak i dorosłej Tarczniki wyróżniają się charakterystycznymi tarczkami, które można oddzielić od ich ciała. Z kolei miseczniki posiadają ochronne pancerzyki zintegrowane z całym ciałem. Na roślinach domowych miseczniki można rozpoznać po błyszczących, brązowych osłonach oraz lepkim osadzie, który hamuje fotosyntezę i utrudnia oddychanie roślin. Czerwce mączyste natomiast wyglądają jak kłębuszki wełny.
Tarczniki
Ciało tarczników okrywa twardy pancerzyk w bardzo jasnym, żółtym lub białawym kolorze. Atakują rośliny doniczkowe w domu, zwłaszcza w zimie, kiedy panują wysokie temperatury i niska wilgotność.
Miseczniki
Miseczniki pokryte są charakterystyczną wypukłą, brunatną tarczką w kształcie miseczki. Larwy miseczników są przezroczyste, płaskie i owalne. Najczęściej spotykane to misecznik szklarniowiec i misecznik cytrusowiec.
Wełnowce
Wełnowce, czyli czerwce mączyste mają owalną i segmentowaną budowę ciała. Samice są pokryte mączystym nalotem woskowym, samce mają jedną parę skrzydeł, długie czułki i wyrostki woskowe na końcu odwłoka. Najczęściej atakują storczyki i sukulenty.
Zabielice
Spośród wszystkich czerwców zabielice wyróżniają się najbardziej - jako jedne z nielicznych przedstawicielek tej nadrodziny, przypominają prawdziwe owady. Samice są podobne do mszyc, jednak mają wąskie skrzydła, zaledwie jedną parę, a ich odwłoki zakończone są pęczkiem długich, białych włosków, przypominających sterczący do góry koński ogon. W Polsce występują na pokrzywach.
Na jakich roślinach najczęściej występują czerwce?
Czerwce można spotkać na różnorodnych roślinach, zarówno tych hodowanych w doniczkach, jak i tych uprawianych w ogrodach. Żerują na osłabionych roślinach lub nadmiernie nawożonych azotem. Są trudne do wykrycia i mogą powodować poważne uszkodzenia, w tym hamowanie wzrostu, żółknięcie liści oraz ich zamieranie.
Czerwce na kwiatach
Czerwce na kwiatach wysysają soki roślinne, co prowadzi do deformacji pąków kwiatowych, opadania liści i ogólnego osłabienia rośliny. Kwiaty mogą przestać kwitnąć, a ich estetyka zostaje znacznie obniżona. Rośliny, które są szczególnie narażone, to storczyki, pelargonie i róże.
Czerwce doniczkowe uszkadzają liście i łodygi roślin, powodując ich powolne zamieranie. Spośród roślin domowych lubią zwłaszcza fikusy, krotony czy sukulenty. Pasożyty te, wełnowce i tarczniki, powodują powstawanie lepkiego osadu na liściach utrudniający proces fotosyntezy. Rośliny zainfekowane przez czerwce mogą tracić liście i wyglądają na osłabione, co wpływa na ich ogólny stan zdrowia i estetykę.
Czerwce na magnolii
Czerwce na magnolii powodują usychanie pędów i liści. Magnolie są szczególnie podatne na ataki miseczników i tarczników. Pasożyty te mogą osłabić roślinę do tego stopnia, że pędy przestają rosnąć, a liście żółkną i opadają.
Czerwce na hortensjach
Czerwce na hortensjach powodują uszkodzenia liści i łodyg. Na liściach pojawiają się żółte przebarwienia, które są efektem wysysania soków przez szkodniki. W miarę postępu infekcji liście mogą usychać, co znacznie osłabia roślinę i wpływa na jej estetykę. Bez naszej interwencji, w niektórych przypadkach może nawet dojść do całkowitego zamierania pędów.
Czerwce na katalpie
Czerwce na katalpie prowadzą do marnienia rośliny poprzez wysysanie soków z jej tkanek. Katalpy, jako duże drzewa ozdobne, są szczególnie narażone na osłabienie strukturalne. Pasożyty powodują osłabienie wzrostu, żółknięcie liści i obumieranie młodych pędów. Brak interwencji może skutkować znacznym osłabieniem rośliny, co czyni ją bardziej podatną na inne choroby i szkodniki.
Czerwce na iglakach
Czerwce to częste szkodniki iglaków. Na świerkach, tujach i sosnach spotkać można miseczniki takie jak świerkowiec większy i misecznik tujowiec, które hamują wzrost pędów i prowadzą do żółknięcia igieł. W wyniku działania tych pasożytów iglaki mogą tracić swoje igły, co osłabia roślinę i czyni ją bardziej podatną na inne choroby i ataki szkodników. Zainfekowane rośliny wyglądają na osłabione i mniej estetyczne.
Czerwce - jak zwalczać?
Walka z czerwcami jest dość trudna. Istnieje jednak kilka metod, które pozwalają skutecznie redukować populację tych szkodników.
Domowe sposoby na czerwce
Na początku, w walce z czerwcami warto sięgnąć po proste, ale skuteczne domowe sposoby. Ręczne usuwanie pasożytów przy użyciu np. wykałaczki lub patyczka kosmetycznego pozwala precyzyjnie pozbyć się ich z liści oraz łodyg roślin. Kolejnym sprawdzonym sposobem jest przemywanie liści watą nasączoną specjalnym roztworem. Woda z mydłem i spirytusem/denaturatem/mocnym alkoholem stanowi naturalny sposób na te szkodniki, przy minimalnym wpływie na środowisko. Dobrym pomysłem będzie też napar z wrotyczu lub zakup gotowego wyciągu z wrotyczu. Dodatkowo, warto zastosować ekologiczny, naturalny oprysk na czerwce na bazie oleju rzepakowego i pyretryny – Polysect Spray Substral Naturen. Ten preparat na czerwce szybko działa i w przypadku dwukrotnego zastosowania jest skuteczny nawet do 3 tygodni.
Profesjonalne preparaty na czerwce
Jeśli naturalne i domowe sposoby nie wystarczą, można rozważyć zakup specjalnego środka. Preparaty na czerwce to znane insektycydy z substancją czynną acetamipryd, takie jak Mospilan 20 SP Agrecol czy, Polysect Hobby.
Możemy też wybrać pałeczki doglebowe Sanium Pin - środek na czerwce 2w1 – nawóz i insektycyd, skuteczny nawet do 16 tygodni.
Każdy oprysk na czerwce i nie tylko zawsze wykonujemy według zaleceń producenta znajdujących się na etykiecie produktu.
Podsumowanie tematu czerwców
Zwalczanie czerwców, małych pasożytniczych pluskwiaków, obejmuje ręczne usuwanie, przemywanie liści roztworem wody z mydłem i alkoholem oraz ekologiczne opryski. W przypadku większych inwazji można stosować insektycydy, przestrzegając zaleceń producenta. Czerwce atakują rośliny doniczkowe i ogrodowe, powodując ich usychanie, szczególnie storczyków, pelargonii, magnolii, hortensji, katalp i iglaków. Rozpoznaje się je po lepkim osadzie i deformacjach roślin. Warto obserwować swoje rośliny, ponieważ opisane pasożyty mogą znacząco utrudnić ich pielęgnację, zwłaszcza jeśli pozwolimy im się rozgościć na dłużej.