Każdy ogrodnik wie, że jesień to najlepsza pora na założenie kompostownika. Dobrze przygotowany domowy kompostownik to, z jednej strony sposób na zagospodarowanie resztek roślinnych i uprzątnięcie ogrodu, z drugiej – doskonała baza dla naturalnego nawozu. Stworzenie odpowiedniego kompostownika to dość wymagające zadanie, dlatego podpowiadamy, jaki kompostownik wybrać, gdzie go umieścić oraz jak dbać o przygotowywany nawóz.
Z czego zrobić domowy kompostownik?
Każdy kompost tworzony jest na bazie różnego rodzaju szczątek i odpadów – roślinnych, zwierzęcych, często także pozostałości kuchennych. Podstawowymi składnikami kompostu są suche liście, zeschnięte pędy bylin i roślin, chwasty, resztki owoców, warzyw, czasem nawet torebki herbaty czy fusy z kawy. Niektórzy dodają też do kompostowników niewielkie ilości papieru w postaci ręczników kuchennych czy tektury oraz zamiennie piasku i dolomitu, poprawiające właściwości powietrzno-wodne domowy kompostownik.
Z całą pewnością nie należy natomiast dodawać do kompostownika materiałów nieorganicznych, np. szkła, plastiku czy metalu. Do kompostu nie wolno też wprowadzać między innymi zadrukowanego papieru, a także liści dębu, orzecha i buku które będę się bardzo długo kompostowały. Na kompost nie nadają się także skórki po owocach cytrusowych, resztki zakonserwowane przy pomocy soli lub octu, zawierające dużą ilość tłuszczu (głównie mięsa i ryby). Nie sprawdzą się tu także chwasty z dojrzałymi nasionami, które mogą wykiełkować i zamiast pożytecznego nawozu, dostarczyć nam zmartwienia na grządkach.
Kategorycznie w kompostowaniu unikać należy szczątek z chorobami grzybowymi (możliwe choroby: alternarioza, mączniak prawdziwy, szara pleśń) czy oznakami obecności szkodników (turkuć podjadek, drutowce, rolnice) – te bezwzględnie należy usunąć (najlepiej spalić).
Jaki kompostownik wybrać?
Kompostowniki, zwłaszcza te wykonane samodzielnie, niestety nie wpływają zbyt korzystnie na estetykę naszego ogrodu. Na szczęście, na rynku dostępnych jest coraz więcej gotowych kompostowników z tworzywa sztucznego – znacznie wygodniejszych, wytrzymałych, a przy tym atrakcyjnych pod kątem wizualnym. Taki jest kompostownik plastikowy, jednak osoby ograniczające wykorzystywanie plastiku prawdopodobnie postawią na kompostownik drewniany. W sklepie dostępna jest szeroka oferta modeli kompostowników IKST, wśród których każdy znajdzie ten najlepszy dla siebie i swojego ogródka. Dzięki zamkniętej formie, kompostowane odpadki nie są widocznie i nie szpecą ogrodu. Oprócz tego, skutecznie ograniczają też dostęp do nich różnych zwierząt.
|
Czy wiesz, że… nowoczesny kompostownik może być ozdobą ogrodu? |
Znaczenie ma także wielkość kompostownika. Odpowiednio duży kompostownik zapewni swobodny dostęp powietrza do wnętrza kompostowanego materiału i prawidłowy proces kompostowania odpadów, zaś w przypadku zbyt małego kompostownika istnieje ryzyko braku dostatecznej ilości tlenu i resztki zaczną gnić.
Gdzie umieścić kompostownik?
Wybór odpowiedniego miejsca dla kompostownika jest istotny z dwóch względów. Po pierwsze, właściwe położenie kompostownika w ogrodzie chroni go przed działaniem czynników, które mogą wysuszać przygotowywany kompost. Po drugie, zlokalizowany w odosobnionym miejscu kompostownik ogrodowy nie będzie negatywnie wpływał na walory estetyczne ogrodu. Zarówno kompostownik drewniany jak i plastikowy warto umieścić w miejscu ustronnym, jednak umiarkowanie nasłonecznionym , co pozwoli na sprawny przebieg procesów fermentacyjnych.
Przy wyborze miejsca dla kompostownika, bez wątpienia ważne będzie też znajdujące się pod nim podłoże. Powinno być przepuszczalne, co pozwoli zapewnić mu swobodny odpływ nadmiaru wody, zwłaszcza w okresach silnego deszczu.
W dużych ogrodach kompostownikom poświęca się najczęściej odrębne, zaciszne miejsce – dzięki temu nawet mało estetyczne kompostowniki nie przeszkadzają ani ogrodnikowi, ani innym osobom przebywającym w naszej przydomowej przestrzeni. W przypadku mniejszych ogrodów, świetnie sprawdzają się natomiast gotowe mniejsze kompostowniki, które świetnie wkomponowują się w otoczenie.
Jak przyspieszyć proces kompostowania?
Proces powstawania kompostu jest na ogół długotrwały i trwa od 10 do 12 miesięcy. Istnieje jednak kilka sztuczek, które pozwalają na przyspieszenie kompostowania. W efekcie, dojrzały kompost możemy uzyskać nawet w 3-4 miesiące. Z myślą o przyśpieszeniu procesu kompostowania, na rynku dostępny jest szereg specjalistycznych produktów, m. in. aktywatory kompostu, komposter, nawozy przyspieszające kompostowanie czy naturalny biohumus. Są to ważne, choć niejedyne czynniki przyspieszające kompostowanie. Chcąc szybciej otrzymać dobry nawóz, należy wrzucać do kompostu resztki roślinne i zwierzęce, których proces rozkładu trwa po prostu krócej.
Liście jako nawóz – kompostowanie liści
Jeśli więc zastanawiasz się co zrobić z liśćmi w ogrodzie, podpowiadamy – wykorzystaj liście jako nawóz! Aby wytworzyć naturalny preparat do zasilania roślin, należy zebrać opadłe zdrowe liście i wrzucić je do kompostownika lub jeśli się go nie ma – do worka. Jak kompostować liście w workach? Najlepiej wybierać grube i wytrzymałe czarne worki foliowe, który należy napełnić jedynie częściowo, aby można było je jeszcze zawiązać. Następnie przedziurawia się w kilku miejscach ostrym narzędziem lub choćby patykiem, aby do środka dostawał się tlen i odstawia w jakimś ustronnym, przyciemnionym miejscu.
Wskazane jest też wstępne rozdrobnienie liści, co z jednej strony pozwoli zmniejszyć ich objętość, a z drugiej strony przyspieszy ich rozkład. Po jakimś czasie z liści powstanie z wyjątkowy rodzaj kompostu, tak zwana ziemia liściowa, która jest wysoce bogata w składniki pokarmowe łatwo przyswajalne przez rośliny. Aby jeszcze bardziej przyśpieszyć proces kompostowania warto do worków pakować liście wilgotne i dodać do nich dawkę nawozu azotowego. Opadłe z drzew liście są też ubogie w azot, a obecność azotu znacznie przyspiesza kompostowanie liści. Można też dodać inny materiał zielony.
Wiesz już jak kompostować liście w workach, jeśli zastanawiasz się natomiast, czy liście zakwaszają glebę – odpowiadamy: kompost z liści jest faktycznie lekko kwaśny, dlatego zakwasza się nim glebę np. pod truskawki, krzewy borówki amerykańskiej, porzeczki, maliny, agrest czy żurawinę.
Ziemię liściową można stosować jako podłoże dla roślin ozdobnych o niewielkich wymaganiach pokarmowych. Wymieszana ze zwykłym podłożem polepsza jego strukturę – rozluźnia gleby ciężkie i gliniaste, a lekkie wzbogaca w substancję organiczną i zwiększa ich pojemność wodną. Wykorzystać ją można także do ściółkowania rabat i grządek z warzywami. W taki sposób zwiększa się wilgotność podłoża i ogranicza wzrost chwastów.