Domowa produkcja wina to pasjonujące zajęcie, które pozwala na stworzenie własnego, unikalnego trunku. Wiele osób zastanawia się, jak zrobić wino, jakie są idealne proporcje na wino oraz ile owoców jest potrzebnych na poszczególne rodzaje wina. W artykule przedstawiamy najważniejsze aspekty produkcji wina domowego, krok po kroku omawiamy poszczególne etapy i niezbędne akcesoria. Dowiecie się, jakie owoce najlepiej nadają się do produkcji wina, jak przygotować moszcz oraz jakie proporcje składników są optymalne. Jeśli chcecie wiedzieć, jak sie robi wino, jakie są kluczowe proporcje oraz na co zwrócić uwagę podczas całego procesu, to zapraszamy do lektury :)
|
Spis treści: |
Najważniejsze informacje na temat produkcji wina domowego
Zanim rozpoczniemy przygotowywać jakiekolwiek trunki, warto sprawdzić, jakie jest prawo – jakie obowiązują limity, czy trzeba mieć pozwolenie lub koncesję.
Wino domowe w świetle przepisów prawnych
Na szczęście jeśli chodzi o domowe wino – przepisy tutaj nie obowiązują, a przynajmniej tak jest, gdy robimy wino tylko na własny użytek i go nie sprzedajemy[1]. Jest to duże ułatwienie i to nie tylko ze względu na logistykę całej produkcji trunku, ale też ze względu na to, że nie musimy zastanawiać się zbytnio nad tym jaka jest zawartość alkoholu – w takim przypadku nasze wino domowe ile procent będzie miało to... będzie miało :) A wierzcie lub nie – przestrzeganie limitów % w winie nie jest łatwym zadaniem - trzeba wziąć pod uwagę zarówno rzeczywistą, potencjalną, całkowitą, jak i naturalną objętościową zawartość alkoholu.
Idealne proporcje na wino domowe
Odpowiednie proporcje na wino to kolejny podstawowy aspekt. W końcu bez zachowania właściwego stosunku składników żaden kuchenny wytwór się nie uda - wino też… Tak więc przy ogólnym zagadnieniu jak zrobić wino domowe, proporcje mają ogromne znaczenie. Mowa oczywiście o ilości soku, wody i cukru. Stopień rozcieńczenia zależy od kwasowości owoców. Pomiar kwasowości możemy przeprowadzić za pomocą…kwasomierza.
Ilość cukru, którą należy dodać do moszczu w głównej mierze zależy między, od planowanej mocy procentowej wina. Tutaj możemy wspomóc się winomierzem. Cukier dodaje się do moszczu po uprzednim rozpuszczeniu go w wodzie, przegotowaniu i ostudzeniu roztworu – jest to tzw. syrop cukrowy do wina.
|
Czy wiesz, że... często winomierz umożliwia zarówno pomiar stężenia cukru moszczu, ale i pozwala na wyliczenie stężenia alkoholu w uzyskanym winie? |
Akcesoria niezbędne do produkcji domowego wina
Zanim zaczniemy produkcję wina, musimy przygotować niezbędny do tego sprzęt.
Podstawowe wyposażenie dla osoby początkującej to:
- balon szklany lub plastikowy pojemnik fermentacyjny;
- korek do balonu;
- rurka fermentacyjna;
- drożdże winiarskie;
- pożywka dla drożdży;
- pektoenzym;
- butelki na wino;
- lewar winiarski - czyli wężyk do obciągu wina.
Jeśli chodzi o szklany gąsior lub plastikowy pojemnik fermentacyjny to na początku przygody z winiarstwem wystarczy niewielki - najlepszy będzie taki do 15 litrów. Na spokojnie nauczymy się sztuki wywarzania wina i przede wszystkim w razie niepowodzenia nie stracimy wiele.
Domowe wina dla początkujących – poradnik krok po kroku
Poniżej przedstawiamy proces produkcji wina krok po kroku.
Sok z owoców
Owoce na wino powinny być dojrzałe, ale nie mogą być przejrzałe ani nadpsute. Już na wstępie pozbywamy się wszystkich owoców, które nawet w najmniejszym stopniu zajęła pleśń lub mają podejrzane, nadgniłe plamy. Oddzielając je, dokładnie oczyszczamy pozostałe owoce.
Następnie, wszystkie owoce dokładnie myjemy. Jedynie dla winogron możemy zrobić wyjątek - ich skórka pokryta jest szczepami drożdżowi, wspomagającymi proces fermentacji. Drożdże te niestety mogą wydzielać charakterystyczny zapach, dlatego niektórzy wolą zastąpić je szlachetnymi drożdżami winiarskimi.
Sok z owoców można wyciskać ręcznie w płótnie lnianym, lub we worku. Do mechanicznego oddzielania służy prasa do wina. Możemy również wykorzystać sokowirówkę.
Przygotowanie moszczu
Z wybranych zdrowych w miarę możliwości pozbawione pestek owoców przygotowujemy moszcz, który stanowi podstawę naszego wina. Wsypujemy je do większej miski lub dużego garnka i dokładnie rozgniatamy. W przypadku niektórych takich owoców jak winogrona, porzeczki lub agrest musimy przypilnować, żeby we wszystkich popękała skórka, a owoce wypuściły sok. Do miazgi możemy dodać Pektoenzym – preparat ułatwiający uwalnianie soku z miąższu owoców.
Aby moszcz mógł efektywnie fermentował, musimy odpowiednio go doprawić. Dodajemy wodę, syrop cukrowy, pożywkę dla drożdży.
Następnie rozgniecione owoce razem z sokiem przelewamy do balonu. Wlanie gęstego moszczu przez wąską szyjkę nie jest łatwe – możemy wykorzystać zwykły lejek plastikowy. balon napełniamy do ⅔ wysokości.
Jeszcze przed rozpoczęciem fermentacji dodajemy do moszczu drożdże, ale nie takie zwykłe, tylko czyste kultury drożdży wyselekcjonowanych specjalnie dla potrzeb winiarstwa – drożdże winiarskie. To dzięki nim fermentacja rozpoczyna się szybko, ma właściwy przebieg, a wino uzyskuje odpowiednią moc, smak i aromat. Przy wyborze drożdży winiarskich kierujemy się rodzajem użytych owoców oraz tym, jaki rodzaj wina chcielibyśmy uzyskać.
Fermentacja
Fermentację przeprowadzamy w szklanym balonie lub plastikowym pojemniku fermentacyjnym. Naczynie zakrywamy korkiem fermentacyjnym z zamontowaną rurką fermentacyjną i obserwujemy. Po 6-8 tygodniach fermentacji w temperaturze 20-24°C wino zlewamy znad osadu, w razie potrzeby uzupełnia zawartość cukru i poddajemy ponownej fermentacji w ciągu czterech tygodni do kilku miesięcy. To ile powinno pracować wino w balonie, zależy od rodzaju surowca i ilości cukru.
Klarowanie i butelkowanie
W momencie, gdy zauważymy, że wino przestało pracować (z rurki nie wydobywają się bąbelki), oznacza to koniec fermentacji. Wówczas wino rozlewa się do czystych, wysuszonych butelek i szczelnie zamknięte przechowuje w chłodnej piwniczce w temp. 8-15°C. Jeśli przed rozlewem wino nie jest w pełni klarowne można ten proces wspomóc stosując Klarowin.
Gotowe, domowe wino za pomocą niewielkiego wężyka przelewamy do butelek. Przystępując do butelkowania pamiętajmy, że okres fermentacji powinien być zakończony. W innym przypadku może czekać nam przykra niespodzianka w postaci rozsadzenia butelki.
Jak zrobić wino – wskazówki do różnych win
W części tej skupimy się na ilości składników i ich proporcjach potrzebnych do produkcji różnych win. Zaznaczamy przy tym, że przepisy są różne oraz proporcje mogą różnić się w zależności od upodobań – czy to ma być wino słabe, mocne, bardzo mocne, czy wytrawne, słodkie. To ile owoców na wino powinniśmy dać również zależy od upodobań oraz proporcji wody i cukru.
Ominiemy natomiast etap przygotowania i produkcji (opisane wyżej) – przebiegają one mniej więcej tak sama w każdym przypadku.
|
Zasada dodawania cukru do wina 17 gramów cukru = 1% w 1 litrze |
1. Jak zrobić domowe wino z winogron?
Na początku wątku poświęconego winie z winorośli, warto wspomnieć, że każde wino z winogrona - zalety ma ogromne. Jeśli chodzi o właściwości prozdrowotne specjaliści wymieniają przede wszystkich dobry cholesterol i poprawę krążenia. Tyczy się to zwłaszcza czerwonego wina.
Wino z białych winogron możemy stosować nie tylko jako napój alkoholowy podczas kolacji czy imprezy. Przyda się również w kuchni – idealnie komponuje się z daniami rybnymi lub owocami morza.
Wino z winogrona ciemnego – składniki:
- 10 kg ciemnych winogron,
- 5 litrów wody (butelkowanej niegazowanej lub przegotowanej kranówki),
- 3,5 kg cukru (jeśli wolimy bardzo słodkie wino, możemy zwiększyć tę ilość),
- drożdże winiarskie i pożywka dla drożdży– opcjonalnie (będą potrzebne, jeśli grona obieramy/płuczemy).
Wino z białych winogron – składniki:
- 2 kg jasnych winogron,
- 3 litry wody,
- 1 kg cukru,
- drożdże winiarskie,
- pożywka dla drożdży (na przykład z wit. B1).
2. Jak zrobić wino z jabłek?
Wino z jabłek możemy przygotowywać przez cały rok – owoce te bez problemu dostaniemy nawet zimą. Warto jednak zwracać uwagę na ich jakość i gatunek.
Wino z jabłek – składniki:
- 20 kg jabłek,
- 5-6 kg cukru (w zależności jakie wino chcemy uzyskać),
- 6 l wody,
- drożdże winiarskie,
- pożywka dla drożdży.
3. Jak zrobić wino z wiśni?
W przypadku tego wina, wiele osób spyta: czy drylować wiśnie? W dużym stopniu zależy to od smaku, jaki chcemy uzyskać. Gorzki posmak wina uzyskamy bez drylowania. Jednakże ze względu na pestki wiśni wydzielają, szkodliwy dla zdrowia cyjanowodór (kwas pruski), lepiej pozostawić tylko niewielką część wiśni z pestkami – tak do około 25% całości owoców.
Wino z wiśni – składniki:
- 10 kg wiśni,
- 3 kg cukru,
- 3 l wody,
- pożywka dla drożdży,
- drożdże winiarskie,
- klarowin.
4. Jak zrobić wino bez drożdży?
Wino bez drożdży można przygotować na przykład z ciemnych winogron. W tym przypadku nie ma konieczności wykorzystywana drożdży winiarskich, ani pożywki. Biały osad odpowiedzialny za fermentację znajduje się na skórce owoców.
5. Jak zrobić wino z soku?
Wino z soku to również dobry pomysł na wykorzystanie starych przetworów. Procedura jego przygotowania nieznacznie różni się od wina z moszczu owocowego.
Wino z soku – składniki:
- sok z owoców,
- woda – opcjonalnie,
- cukier – opcjonalnie,
- drożdże winiarskie.
Domowy sok czy kompot na samym początku najlepiej oczyścić, przecedzić Możemy go dosłodzić, oczywiście w zależności od tego i jak mocne wino chcemy uzyskać. Wówczas – tak jak w przypadku innych win – tworzymy syrop cukrowy. W kolejnym kroku wsypujemy drożdże winiarskie w proporcji obliczonej zgodnie z informacją na opakowaniu. Później postępujemy już tak, jak w przypadku przygotowywania tradycyjnego wina z moszczu owocowego, czyli odstawiamy w ciepłe, zacienione miejsce do czasu ukończenia fermentacji.
Domowe wino – podsumowanie
Produkcja domowego wina nie jest zadaniem trudnym, chociaż cały proces długo trwa. Jeśli tylko zaopatrzymy się w dobrej jakości akcesoria i owoce, bez problemu stworzymy pyszny trunek. Oczywiście pod warunkiem, że stworzymy odpowiednie proporcje. Te z kolei zależą od rodzaju owoców, strzężenia procentowego alkoholu jakie chcemy uzyskać oraz od samego rodzaju wina.
W związku z powyższym artykuł ten to tylko wskazówka dla początkujących - z czasem sami wywnioskujemy jakie proporcje będą najlepsze.
[1] Sprawdź: O wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina, Dz. U. 2011 Nr 120 poz. 690 art. 1.