Piękny zadbany ogród to sposób nie tylko na bogate i smaczne plony, ale także radość dla oka ogrodnika i wynagrodzenie trudu włożonego w jego pielęgnację. Dzisiaj prezentujemy kilka sposobów cięcia drzew i krzewów oraz technik formowania koron.
Rodzaje cięcia drzew owocowych
1. Przycinanie drzewek i krzewów owocowych – cięcie prześwietlające
Do systemu cięcia drzew owocowych należy cięcie prześwietlające, które polega na usuwaniu nadmiaru pędów jednorocznych, pędów rosnących do środka korony, pędów konkurujących z przewodnikiem, pędów, które pokładają się na siebie, a mają mniejszą ilość pąków kwiatowych, oraz pędów krzyżujących się.
Cele cięcia prześwitującego
Cele cięcia prześwietlającego są następujące: ograniczenie wielkości drzewa, polepszenie jakości owocu, polepszenie zdrowotności drzewa.
Cięcie prześwitujące – gatunki roślin
Takiemu cięciu podlegają: jabłonie, grusze, stare śliwy, stare wiśnie.
2. Przycinanie drzewek i krzewów owocowych – cięcie odmładzające
Cięcie odmładzające polega na skróceniu przewodnika i konarów o 1/3 długości i prześwietleniu reszty korony. Cięcie odmładzające pędów powoduje w następnym roku spadek plonu prawie do zera, jednak w latach następnych polepszenie jakości owoców na skutek mniejszej ich ilości i lepszego odżywienia.
Cele cięcia odmładzającego
Cięcie odmładzające wpływa na, ograniczenie wielkości drzewa, polepszenie stanu zdrowia konarów oraz polepszenie jakości owoców.
Cięcie odmładzające – gatunki roślin
Podlegają temu cięciu: stare grusze, wiśnie, śliwy oraz jabłonie.
Interesuje Cię przycinanie drzew wiśni? |
3. Przycinanie drzew i krzewów owocowych – cięcie odnawiające
Cięcie odnawiające polega na pozostawianiu na drzewie pędów, które w sposób naturalny owocują u danego gatunku. Przykładowo jabłoń owocuje na pędach 1-2 letnich. Więc usuwamy pędy starsze niż 2 letnie. Niektóre odmiany wymagają usunięcia pędów 3 letnich. Brzoskwinia owocuje na pędach jednorocznych, wobec czego usuwa się pędy od nich starsze , a jednoroczne pozostawia się co 30-60 cm na konarze. Niektóre pędy roczne skraca się na 2 oczka, z których wyrastają 2 młode pędy. Z nich jeden zostaje na owocowanie, a drugi skracamy znowu na 2 oczka. W roku następnym pęd po owocowaniu wycinamy całkowicie. Z dwóch wyrosłych w roku poprzednim jeden skracamy na 2 oczka, zaś drugi pozostawiamy aby owocował.
Morela owocuje na pędach 1-2 letnich więc starsze od nich usuwamy w cięciu odnawiającym. Cięcie to nie jest trudne lecz czasochłonne.
Cięcie na owoc, czyli na krótkopędy, polega na systematycznym skracaniu długopędów nad 2-3 oczkiem i pozostawieniu krótkopędów na owocowanie , a kiedy w roku następnym wyrosną z pozostawionych oczek młode krótkopędy, to długopędy skracamy, a krótkopędy pozostawiamy nienaruszone.
A. Cięcie letnie
Cięcie letnie krótkie jest cięciem na owoc.
Cel cięcia letniego
Celem cięcia na owoc jest znaczne podniesienie jakości owoców poprzez polepszenie naświetlenia w koronie co wyraźnie poprawia ich wybarwienie.
Cięcie letnie – gatunki roślin
Polegają temu cięciu prawie wyłącznie karłowe grusze.
B. Cięcie sanitarne
Cięcie sanitarne jest zawsze cięciem towarzyszącym innemu systemowi cięcia. Polega na usuwaniu pędów chorych, połamanych, będących siedliskiem chorób. Po takim cięciu należy narzędzia odkazić, aby nie przenosić zarodników grzybów lub bakterii na następne drzewo.
Pierwszy rok – cięcie i kształtowanie
Cięcie w pierwszym roku prowadzenia okulanta jest uzależnione od zamierzonej formy korony drzewa owocowego. W nowoczesnych sadach największe zastosowanie mają korony: wrzecionowa, wrzecionowa smukła, super wrzecionowa, osiowa, szpalerowa swobodna, prawie naturalnaa i kotłowa (wazowa, pucharowa).
Formowanie drzew owocowych – korona wrzecionowa
Formowanie korony przewodnikowej (wrzecionowej, wyjściowej, prawie naturalnej szpalerowej) w roku II i dalszym polega na „podkrzesywaniu korony” wycinaniu młodych pędów wyrosłych na pniu na obrączkę.
Cięcie w dalszych latach należy dostosować do sposobu w jaki chcemy poprowadzić drzewo, czyli do planowanego typu korony. Korona wyjściowa wrzecionowa podobna jest z wyglądu do choinki, konary niżej położone są dłuższe od wyżej położonych, dlatego też należy zbyt długie wyższe pędy skracać dla zachowania tego pokroju. Krótki pień przechodzi w pionowy przewodnik, który jest przywiązany do palika. Liczba poziomych konarów ukształtowanych przez 4-5 lat jest stała dla całego okresu uprawy.
Korona wrzecionowa smukła charakteryzuje się tym, że konary jedynie w niższym piętrze o rozpiętości 1-2m, a powyżej występują tylko drobne gałązki. Zalecana jest dla drzew karłowych.
Korona szpalerowa swobodna wymaga naginania pędów do poziomo rozmieszczonych drutów w linii rzędu, aby miąższość tej korony nie była większa niż 1-2m w przekroju poprzecznym.
Korona prawie naturalna, kształtowana jest również według zasad wspólnych powyżej przedstawionych, ale oprócz tego wymaga skrócenia pędów bocznych. Wysokość pnia w tej koronie wynosi 50cm cała wysokość drzewa nie powinna przekraczać 3m.
Korona kotłowa, czyli wazowa lub pucharowa posiada 5 konarów wyrastających prawie z jednego miejsca na pniu. Formowanie tej korony wymaga wycięcia przewodnika w drzewie 1-2 letnim i usuwania pędów rosnących od wnętrza korony oraz skracania pędów bocznych. Korona taka jest dobrze naświetlona wewnątrz ale ma słabą konstrukcję.
Korona super wrzecionowa i osiowa wymagają cięcia minimalnego, polegającego tylko na podkrzesywaniu pnia co sprzyja wyrastaniu na przewodniku dużej ilości drobnych pędów, które podlegają cięciu odnawiającemu. Główną czynnością kształtującą koronę super wrzecionową, jest przyginanie pędów nie tylko do poziomu ale nawet do dołu, co jest najlepszym sposobem hamowania wzrostu i uzyskania wczesnego plonu. Wszystkie korony wrzecionowe (na podkładkach karłowych) oraz szpalerowej osiowa na podkładkach półkarłowych w początkowej fazie formowania wymagają podpór.