Formowanie i przycinanie drzew i krzewów owocowych
Prawidłowe przycinanie drzewek owocowych lub krzewów to proces czasochłonny, wymagający wprawy, jednak wykonany dobrze i w odpowiednim momencie, według sztuki ogrodniczej, pozwala na zebranie bogatych plonów. Uformowana prawidłowo korona drzewa poprzez cięcie powinna posiadać silną konstrukcję, zapewniać maksymalny dostęp światła do jej wnętrza oraz sprzyjać zachowaniu równowagi między wzrostem a owocowaniem. Cięcie drzew i krzewów owocowych sprzyja wydawaniu corocznie dużych plonów owoców o najlepszej jakości.
Przycinanie drzewek owocowych – cel i zagrożenia
Głównym celem cięcia drzew jest utrzymanie regularnego owocowania i dobrej jakości owoców. Zbyt obfity plon w jednym roku – to nie tylko owoce słabej jakości, lecz także początek owocowania przemiennego. Owocowanie przemienne, jest wynikiem tworzenia się pąków kwiatowych latem, w czasie, gdy rozwijają się na nich owoce. Owoce wydzielają hormony, które hamują proces formowania się pąków kwiatowych.
Przycinanie drzewek owocowych i krzewów a wzrost
Wpływ cięcia na wzrost jest wprost proporcjonalny: im intensywniejsze cięcie – tym silniejszy będzie wzrost wegetatywny drzewa czy krzewu ciętego. Każde cięcie pobudza roślinę do wzrostu jednocześnie ograniczając jego rozmiary. Porównując oddziaływanie w terminie letnim i wczesnowiosennym na drzewo należy zauważyć, że cięcie drzew latem działa bardziej skarlająco w porównaniu do ciecia drzew na wiosnę.
Przyrosty pędów od kwietnia do maja następnego roku są krótsze niż od marca do marca następnego roku. Uwarunkowane jest faktem, że podczas cięcia letniego usuwamy dużą ilość liści będących asymilatorami odżywiających drzewo.
Przycinanie młodych drzewek owocowych
stnieje tendencja do ograniczenia cięcia młodego drzewa, by nie opóźniać jego wejścia w zakres owocowania. Młode drzewo nie cięte wytwarza koronę dużą, luźną, z konarami wiotkimi o dużej ilości krótkopędów owoconośnych i pędami zwisającymi. Natomiast drzewko cięte intensywnie tworzy inny pokrój korony. Jest ona mniejsza, zwarta oraz z dużą ilością krótkopędów.
Przycinanie młodych drzewek owocowych latem sprzyja powstawaniu korony małej o dużej ilości krótkopędów.
Przycinanie drzewek i krzewów owocowych a plonowanie
Przycinanie młodych drzewek owocowych opóźnia zakładanie pąków kwiatowych i wejście w okres plonowania. Jest to naturalna reakcja drzewa spowodowana cięcia, w którego efekcie dochodzi do wytworzenia dużej ilości długopędów, a nie krótkopędów.
Co wpływa na przyspieszenie plonowania?
Wejście w okres owocowania przyspiesza cięcie korzeni, polegające na lekkim uszkodzeniu wykonanym w pewnej odległości od osi drzewa.
Również obrączkowanie pędów wykonane wiosną przyspiesza i polepsza plon. Obrączkowanie pędów wykonuje się poprzez ściskanie pędu paskiem na mokro z pozostawieniem 2 cm kory nie zdjętej. Jest to związane z procesem nagromadzenia asymilantów w koronie. Ma to bezpośredni wpływ na poprawę odżywienia drzewka oraz uwolnienie większej ilości założonych paków.
Cięcie drzew w okresie produkcyjnym a jakość plonu
Cięcie drzew w okresie produkcyjnym jest czynnością podnoszącą wrażenie jakości plonu - owoców jest mniej na roślinie, która jest lepiej naświetlona i wybarwiona.
Wpływ cięcia na zdrowotność drzew
Przycinanie drzewek i krzewów ma realny wpływ na zdrowotność drzew. Jest on wyraźnie widoczny przy cięciu sanitarnym, towarzyszącym każdemu innemu typowi cięcia. Zmniejszenie rozmiaru drzewa i rozdzieranie korony np. podczas prześwietlenia czy odmładzania pozwala na ułatwienie dostępu cieczy roboczej do jej wnętrza. Ma to także drogocenny wpływ na wysuszenie korony przez wiatr i zahamowanie rozwoju patogenów.
Dbając o zdrowie drzewa, należy pamiętać o dokładnym zabezpieczeniu ran po cięciu, przeznaczonymi do tego celu środkami chemicznymi. Uniemożliwiają one wniknięcie patogenów do tkanki drewna. Jeżeli w sadzie jest wiele małych ran po cięciu, należy wykonać opryskiwanie całego sadu fungicydem o działaniu układowym.